De meest interessante bijdrage van het wekelijkse nieuwsoverzicht op de Russische televisie op zondagavond is voor mij altijd het correspondentenverslag uit Duitsland, omdat het een kijkje geeft in Duitsland dat je niet te zien krijgt in de Duitse media. Ik realiseerde me bijvoorbeeld niet dat de Duitse “kwaliteitsmedia” hun lezers en kijkers hebben verzwegen dat kanselier Scholz zijn tegenstanders, die hem tijdens een toespraak als oorlogshitser hadden beledigd, grof heeft beledigd. De media hebben, ik heb het gecontroleerd aan de hand van Der Spiegel, hun lezers verzwegen dat Scholz de mensen heeft uitgescholden en gezegd dat ze “geen verstand in hun hoofd” hebben. In plaats daarvan hebben de “kwaliteitsmedia” alleen de slogans van Scholz geciteerd dat Putin een geprovoceerde oorlog begon.
Het is geen geheim dat het door de VS geleide Westen al lang in oorlog is met Rusland, en de politici zijn zich daar ook van bewust. Vorige week heeft het Witte Huis de Oekraïne officieel groen licht gegeven om met de wapens die door het Westen geleverd worden ook het Russische achterland – inclusief Moskou – aan te vallen. Zelfs als je van mening bent dat Oekraïne het recht heeft om gericht woongebieden in Rusland te bombarderen (wat een oorlogsmisdaad is), kun je de blanco cheque, die het resultaat is van de levering van wapens uit het Westen, alleen maar beschouwen als directe deelname aan de oorlog.
Ter vergelijking: stel je eens voor dat de VS een “militaire operatie” tegen Mexico zou uitvoeren en Mexico langeafstandsraketten zou ontvangen van Rusland en China, en groen licht zou krijgen om bijvoorbeeld Los Angeles met deze raketten te bombarderen. Zouden de VS dat beschouwen als deelname aan de oorlog?
Ja, natuurlijk, want bij 9/11 was het voorwendsel voor de Amerikaanse aanval op Afghanistan dat daar iemand zat die verondersteld werd betrokken te zijn bij de aanslagen van 9/11. Zelfs de VS beschuldigden destijds de Taliban-regering er niet van iets met 9/11 te maken te hebben. De beschuldiging was dat ze Bin Laden in het land hadden, niets meer.
We hoeven dus niet langer te discussiëren of het Westen in oorlog is met Rusland, want volgens de maatstaven die het bij zichzelf hanteert, is dat al lang het geval.
Nu komen we bij het Russische correspondentenverslag uit Duitsland, dat ik heb vertaald. Vóór dit verslag was er in het programma nog een ander verslag over de Oekraïense elites en de feesten die ze vieren in Monaco, omdat hoge Oekraïense regeringsfunctionarissen momenteel ook goed van het leven genieten in Monaco.
Terwijl de Oekraïense elite plezier heeft, smeekt Selensky actief om wapens in het Westen en dringt hij aan op toetreding tot de EU en de NAVO. Daar beloven ze niets, maar drijven ze alles in de richting van oorlog. Alle middelen zijn geoorloofd, tot aan aanvallen op woonblokken toe. Zelfs de drone-aanvallen op Moskou werden niet veroordeeld door de NAVO of Europa.
Een van de eersten die reageerden was de Britse minister van Buitenlandse Zaken James Cleverly: “Oekraïne heeft het legitieme recht om zichzelf te verdedigen. Het heeft het legitieme recht om dat te doen op zijn eigen grondgebied en geweld te gebruiken buiten zijn grenzen om de capaciteit van Rusland om geweld op Oekraïne zelf te richten te ondermijnen.”
Ook de woordvoerder van de Duitse regering, Steffen Hebestreit, zei dat Kiev militaire acties op Russisch grondgebied kan uitvoeren: “Volgens het internationaal recht zijn dergelijke aanvallen legitiem. Het zegt dat Oekraïne zich kan verdedigen tegen de aanval.”
NAVO-secretaris-generaal Jens Stoltenberg sprak zoals gebruikelijk als een havik. Hij reageerde op de aanvallen op Russisch grondgebied met de woorden: “Onze positie in deze kwestie is ongewijzigd: Oekraïne heeft het recht om zichzelf te verdedigen.”
Ook John Kirby, de woordvoerder van het Witte Huis, gooide olie op het vuur: “We stellen uitrusting ter beschikking, we trainen de Oekraïense strijdkrachten, we geven hen advies en aanbevelingen. We houden zelfs gezamenlijke stafsoefeningen met hen om te plannen wat ze zullen doen. Uiteindelijk is het echter aan de Oekraïense president en zijn militaire commandanten om te beslissen wat ze zullen doen met de ter beschikking gestelde uitrusting die nu in hun bezit is. De Verenigde Staten hebben Oekraïne zowel privé als in het openbaar duidelijk gemaakt dat we aanvallen op Russisch grondgebied niet steunen.”
De boodschap is duidelijk. Selensky heeft praktisch een blanco cheque gekregen van het Westen om Rusland aan te vallen. En hij nam dat enthousiast aan en smeekte om nieuwe, steeds duurdere en technisch geavanceerdere wapens. Dus wat hebben de Europeanen Oekraïne beloofd?
Het antwoord wordt gegeven in het verslag van onze correspondent uit Duitsland.
Er was iets mis met het gezicht van Selensky. Iedereen heeft de zure uitdrukking opgemerkt toen hij de president van Moldavië, Sandu, begroette. Hij maakte zelfs geen poging om te glimlachen. Maar normaal gesproken glimlacht hij.
Het vermoeden dat Selensky chagrijnig naar de topbijeenkomst van de Europese Politieke Gemeenschap was gekomen, werd des te meer bevestigd na zijn korte gesprek met de Servische president Vucic en de Luxemburgse premier, Xavier Bettel, die hem eerst geruststellend op de schouder klopte, wat blijkbaar niet hielp: de daaropvolgende gebaren lieten er geen twijfel over bestaan dat Bettel Selensky het zwijgen wilde opleggen.
Vucic verklaarde later tegenover verslaggevers dat hij Selensky kort en correct had uitgelegd dat de eis voor toetreding van Servië tot de anti-Russische sancties onrealistisch is. Dit is niet nieuw en kan de opwinding van de gast uit Kiev moeilijk verklaren. Wat was het dan? In wezen is er maar één rationele verklaring: zelfs Selensky voelde blijkbaar aan dat hij bedrogen was door degenen die hij als zijn vrienden beschouwde, en niet door degenen die hij niet als zodanig beschouwde.
“Vandaag moeten we Oekraïne ondersteunen met alle middelen die nodig zijn voor een effectieve tegenaanval. Dat zal misschien niet genoeg zijn en de oorlog zal doorgaan. Ik denk dat we de situatie opnieuw moeten evalueren om te zien hoe we onze steun op dit moment kunnen afstemmen”, zei de Franse president Emmanuel Macron.
Een andere mening had de Hongaarse premier Orban: “Het uitvoeren van grote strategische offensieven betekent een bloedbad. Zelfs iemand zoals ik, die slechts anderhalf jaar ervaring heeft in het leger, weet dat de aanvallende partij drie keer zoveel slachtoffers heeft als de verdedigende partij. Voordat de Oekraïners een tegenaanval lanceren, moeten we er alles aan doen om een staakt-het-vuren te bereiken en vredesgesprekken te starten.”
Nu zou Oekraïne eigenlijk in de tegenaanval moeten gaan. Orban en de paus zijn tegen, maar geld en wapens worden gestuurd, het hele Westen wacht, de trommelaars in de media zijn al moe van het trommelen voor de missie met een hoog risico, maar de Oekraïners moeten worden uitgelegd waarom de onvermijdelijke en zeer grote offers gebracht moeten worden. Kiev heeft behoefte aan een glanzend en motiverend politiek resultaat en – het belangrijkste – een resultaat dat niet afhankelijk is van de uitkomst van de strijd.
“Tijdens de NAVO-top in Vilnius deze zomer moet er een duidelijke uitnodiging zijn voor het lidmaatschap van Oekraïne”, zei Selensky. Als er geen uitnodiging is, dreigde de Oekraïense president zelfs misschien niet naar Vilnius te komen. Erg grappig. Wat heeft hij anders te verliezen? En dat weten ze allemaal maar al te goed. Ze weten dat het huidige Oekraïne niet aan de haak zal blijven.
Sommigen gaan zelfs verder in hun gedachten: het Westen heeft Oekraïne opgeofferd om Rusland te verzwakken. Immers, de versie dat de Russische acties “onuitgelokte agressie en imperialistische ambities” zijn, werkt alleen bij politieke amateurs. Er werd geschreven dat Selensky de aanwezigheid van de Georgische premier Garibashvili tijdens de bijeenkomst in Moldavië heeft genegeerd. Als dat inderdaad het geval is, is het ook duidelijk waarom.
“Waarom denkt u dat Rusland in 2022 de invasie in Oekraïne is begonnen?”, werd de Georgische premier Garibashvili op televisie gevraagd.
“Ik denk dat iedereen de reden kent”, antwoordde Irakli Garibashvili.
“Ik weet niet zeker of ik het weet. Wat denkt u dat het is?”
“Ik denk dat u het heel goed weet. En het publiek weet het ook. Een van de belangrijkste redenen was de NAVO, toch? De uitbreiding van de NAVO, toch? En vele andere redenen.”
Het Westen heeft de Oekraïne op dit moment vooral nodig als constante bron van militaire dreiging tegen Rusland, als object van afleiding, maar de toetreding van Oekraïne tot de NAVO staat duidelijk haaks op het doel om buiten het conflict te blijven. Als er iets met Rusland zou gebeuren, zouden de doelen veranderen en zou Oekraïne misschien een plek vinden in het bondgenootschap, omdat het dan niet meer zo angstaanjagend zou zijn.
“Vrede en veiligheid zijn in het belang van iedereen, maar Rusland vormt een bedreiging voor al onze vrede en veiligheid, of we het nu direct voelen of niet. Dat is gewoon een feit”, zei de Letse premier Kariņš Krišjānis.
Tijdens de week in Oslo dachten de westerse diplomaten na over hoe ze Oekraïne hun ware doel konden uitleggen zonder hen al te zeer te ergeren. Er is nog geen definitieve oplossing gevonden. En het zal moeilijk zijn om er een te vinden, want verdere gesprekken met het Selensky-regime over het voor hen belangrijkste onderwerp zijn alleen mogelijk als aan twee duidelijke voorwaarden wordt voldaan: de eerste is het beëindigen van de oorlog, de tweede is het behoud van Oekraïne.
Aangezien het beëindigen van de oorlog en het behoud van Oekraïne rekening houdend met de belangen van Rusland voor hen niet ter discussie komen, blijft er nog maar één ding over: hun totale militarisering en verdere nazificatie. Afgezien van de officiële standpunten van Hongarije en het Vaticaan, moet worden toegegeven dat er op deze punten geen ernstige meningsverschillen zijn tussen de bondgenoten. Er zijn echter enkele interne twistpunten.
Deze week spraken de inwoners van de stad Falkensee bij Berlijn met Scholz. Ze riepen naar hem: “Ga weg, oorlogshitser!” Ze noemden hem een leugenaar en een bandiet. En hij probeerde de levering van wapens aan Oekraïne uit te leggen: “Poetin wil Oekraïne vernietigen en veroveren. Wij, als vrienden van de vrijheid, democraten en Europeanen, zullen dat niet toestaan.”
De Duitse media hebben, toen ze video’s van de bijeenkomst publiceerden, de opmerkingen van de Duitse bondskanselier over het gebrek aan verstand van zijn tegenstanders op het plein vriendelijk weggelaten. Gezien het feit dat tussen de 50 en 65 procent van de Duitsers zowel de levering van wapens als de uitbreiding van de leveringen aan Oekraïne afwijst, moet de bondskanselier oppassen met wat hij zegt. In ieder geval zijn er geen tekenen dat de publieke opinie invloed heeft op het beleid van Scholz, want dat wordt bepaald in Washington.
Na de goedkeuring van de levering van F-16 gevechtsvliegtuigen aan Oekraïne en het begin van de training van Oekraïense piloten, overwegen de VS om Oekraïne te voorzien van ATACMS-langeafstandsraketten om het Russische achterland te treffen. Tot deze week was de regering-Biden tevreden met het feit dat het initiatief voor dergelijke wapens afkomstig was van de Britten. The Washington Post meldt echter dat Biden met de hulp van minister van Buitenlandse Zaken Blinken en nationale veiligheidsadviseur Sullivan de eetlust heeft opgewekt voor het overschrijden van enkele rode lijnen door te beweren dat Moskou naar verluidt niet verder zal gaan dan verklaringen over escalatie. Ze maken er zelfs grapjes over.
“Het Kremlin heeft vaak verklaard dat Rusland de op een na sterkste militaire macht ter wereld is. En velen geloofden dat. Nu is het Russische leger de op een na sterkste in Oekraïne,” zei Blinken.
De VS en het Westen voorzien het Oekraïense leger van alles, van thermisch ondergoed en kogelvrije vesten tot tanks en luchtafweersystemen, van communicatieapparatuur tot satellietverkenning. Een breed scala aan diensten – zelfs de woordvoerder van het Witte Huis, Kirby, heeft zich vergist: het ene moment “doen we niets”, het volgende moment “doen we alles”.
“We vertellen hen niet waar ze niet moeten schieten. We vertellen hen niet hoe ze hun operaties moeten uitvoeren. We geven hen uitrusting. We geven hen training. We geven hen advies en begeleiding. We houden zelfs stafsoefeningen met hen om hen te helpen bij het plannen van hun missies,” verklaarde Kirby.
Maar als ze stoppen met helpen, is het voorbij. EU-chefdiplomaat Borrell is niet de eerste die dit zo openlijk zegt, maar de komiek Blinken heeft er blijkbaar niet naar geluisterd. “Ja, we moeten vrede terugbrengen in Oekraïne. Maar niet alleen vrede. Ik weet hoe deze oorlog beëindigd kan worden. Ik weet dat het heel eenvoudig is. We stoppen met het leveren van wapens aan Oekraïne – dan is de oorlog over in een paar weken,” gelooft Borrell.
Daarom zullen ze wapens blijven leveren. De ideologische basis daarvoor is geformuleerd. Aan de buitenkant is er een schil van praten over vrijheid, democratie en mensenrechten, maar als je eronder krabt, vind je de stevige basis van Goebbels: de Russen zijn barbaren en untermenschen.
De Poolse president Duda heeft deze week in een interview met The Wall Street Journal uitgebreid gesproken over dit onderwerp: “Voor de Russen betekent een mensenleven niets – voor de Oekraïners is elk leven waardevol. Dat is een andere cultuur. We weten dat we alleen veilig zullen zijn als we Rusland verslaan, met name de Baltische staten en Polen, maar ook West-Europa. Ik herinner onze Duitse buren eraan dat de Russen in Berlijn waren. Ik herinner mijn Franse collega’s eraan dat ze tijdens het napoleonistische tijdperk ook in Parijs waren.”
Hier heeft nog iemand toegegeven dat Europa alleen maar doet alsof het geen oorlog voert met Rusland. In werkelijkheid is het in oorlog. En Duda wil, net als de meeste van zijn collega’s uit de Europese beschaving, niet dat alles eindigt zoals de vorige keer, toen de Russen in Berlijn waren.
Er waren trouwens veel Oekraïners bij, maar dit jaar hebben hun nazaten officieel geweigerd deel te nemen aan de Grote Overwinning op het nazisme – 9 mei, de Dag van de Overwinning, is in Kiev nu de Europese Dag. Zo graag willen ze zich bij de Europese familie voegen. En zo wachten ze op een uitnodiging. Op dit moment heeft Kiev op de top van het bondgenootschap niets te verwachten. Maar op zijn minst tekent zich een nieuwe beslissende poging af om de NAVO onder druk te zetten: vlak voor de bijeenkomst in Vilnius probeert Selensky een soort “vredesconferentie over Oekraïne” bijeen te roepen.
Iedereen is uitgenodigd behalve Rusland, wat het evenement natuurlijk tot een andere “oorlogstop” maakt.